poniedziałek, 13 sierpnia 2012

Kościół Najświętszego Zbawiciela w Warszawie

Kościół Najświętszego Zbawiciela w Warszawie wzniesiono według projektu zespołu architektów: Józefa Piusa Konkurs architektoniczny wygrał projekt Stefana Szyllera, jednak kościół wzniesiono według projektu zespołu architektów: Józefa Piusa Dziekońskiego, Ludwika Panczakiewicza i Władysława Żychlewicza. Kamień węgielny (widoczny dziś przy oknie za ołtarzem dolnego kościoła) wmurowano 12 października 1901 r. Poświęcił go arcybiskup warszawski Wincenty Popiel. Wskutek I Wojny światowej prace trwały długo i dopiero w roku 1927 konsekracji kościoła dokonał arcybiskup Stanisław Gall. Do wyposażenia przyczynili się najlepsi warszawscy artyści, m.in. architekt Stefan Szyller i rzeźbiarz Pius Weloński.
Kościół jest trójnawową bazyliką z obszerną nawą poprzeczną (transeptem) i kopułą na skrzyżowaniu naw. Jego styl nawiązuje do form polskiego renesansu i baroku. Nad skrzyżowaniem naw istniała pierwotnie dwudziestometrowa wieża sygnatury. Usytuowanie na trójkątnej działce miało decydujące znaczenie dla ukształtowania bryły i układu przestrzennego kościoła, umożliwiając wzniesienie kaplicy Matki Bożej od strony Marszałkowskiej i symetrycznie, obszernej zakrystii od strony Mokotowskiej. Główna fasada kościoła od strony placu, w formie kolumnowego portyku, flankowana jest dwiema wysmukłymi wieżami. Zdobią ją monumentalne rzeźby św.Piotra i św.Pawła.
We wrześniu 1939 r. podczas bombardowania Warszawy pociski zwaliły sygnaturę, zachodnią wieżę i dach. Jednak największym zniszczeniom uległ kościół w roku 1944, gdy po upadku Powstania Warszawskiego Niemcy przystąpili do systematycznego burzenia domów i świątyń. U Zbawiciela podłożyli materiał wybuchowy w kościele dolnym i wysadzili go w przeddzień ucieczki ze Stolicy. Runęły sklepienia, hełm drugiej wieży i kościół dolny. Nadzwyczaj silna konstrukcja filarów i arkad sklepiennych wytrzymała jednak ten wstrząs.
Po zabezpieczeniu zrujnowanej świątyni prowizorycznym dachem przesklepiono podziemie oraz naprawiono okna i drzwi aby oddać kościół do użytku. Główne sklepienia odbudowano później. Podczas budowy Marszałkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej w 1952 r. władze komunistyczne nakazały przesunięcie osi ulicy Marszałkowskiej, aby zasłonić widok na kościół. Długo też trwało uzyskiwanie zezwolenia na odbudowę wież, które przywrócono dopiero w r.1955.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz